Smart & Circular Shipbuilding: digitaal, modulair en circulair
De scheepsbouw is van strategisch belang voor het leveren van schepen die nodig zijn voor de essentiële maatschappelijke taken. Het beoogde effect van dit deelprogramma is om internationaal concurrerend en duurzaam te bouwen. Dit effect wordt versterkt door het toepassen van een circulaire aanpak in ontwerp, bouw, onderhoud en modificaties gedurende de levensduur van schepen. Dit is beschreven in het Flagship Programma “De werf van de toekomst”, dat deel uitmaakt van de Sectoragenda voor de Maritieme Maakindustrie.
Beoogde resultaten
Om de toekomstbestendigheid van de maritieme maakindustrie in Nederland zeker te stellen is het noodzakelijk de kosten en doorlooptijd van de productie te verlagen. Een voorwaarde daarvoor is het intensiveren van de samenwerking in de toeleveringsketen, ondersteund door toepassing van digitale technieken. Meer concreet moet dit deelprogramma leiden tot de volgende resultaten:
- Nieuwe vormen van digitale en bedrijfseconomische samenwerking in de keten van toeleverancier tot eindgebruiker van de schepen zijn bewezen. Daartoe worden living labs opgezet waarin deelnemers gezamenlijk kennis een ervaring opdoen en die met elkaar delen.
- Om de kostprijs te reduceren is vergaande automatisering en robotisering van de productie noodzakelijk. In de living labs worden diverse technieken gedemonstreerd en beoordeeld op potentiële toepassingen. Daarbij wordt de inpassing in de samenwerkingsvormen een de digitale technieken meegenomen.
- Om investeringen in digitalisering, automatisering en robotisering terug te verdienen is opschaling van de productie en versterking van het exportpotentieel nodig. Een verkenning van de mogelijkheden voor opschaling (technisch, bedrijfseconomisch en organisatorisch) levert inzicht in het potentieel voor investeringen.
- De benodigde opschaling wordt bevorderd door de ontwikkeling van standaarden voor ontwerp, engineering en bouwprocessen. Waar mogelijk wordt voor het opzetten van standaarden aangesloten op internationale ontwikkelingen.
De maatschappelijke druk om schepen circulair te bouwen neemt toe. Dat zal zich ook vertalen in aangescherpte regelgeving, zoals de Europese Corporate Societal Responsibility Directive (CSRD). De circulaire aanpak omvat het inzichtelijk maken van de toegepaste materialen en energieverbruik tijdens de bouw, een ontwerpaanpak om de levensduur van schepen te verlengen, en het bevorderen van hergebruik van materialen en componenten gedurende de gehele levenscyclus. Meer concreet moet dit leiden tot de volgende resultaten:
- Digitale methoden om het materiaalgebruik gedurende de gehele levenscyclus inzichtelijk en traceerbaar te maken, ontwikkeling van een materialenpaspoort.
- Methoden voor het toepasbaar maken van circulaire principes (Reduce, Repair, Reuse) in de gehele levencyclus van ontwerp tot gebruik van schepen.
- Strategieën voor vermindering van energieverbruik en emissies gedurende bouw, onderhoud en modificaties van schepen.